Böbrek Kumuna Neden Olan Genetik ve Çevresel Faktörler

Çevresel ve genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan böbrek kumlarının oluşum süreçleri, böbrek kumlarına neden olan yiyecekler ve böbrek kumu hastalıkları

Böbrek Kumu Neden Olur?

Böbrekte kum oluşumu çok detaylı bir şekilde anlatılabilir fakat daha net anlaşılabilmesi amacıyla yazımızda en basit haliyle direkt olarak anlatacağız. Böbrek vücutta adeta bir filtre görevi alır ve filtre görevi nedeniyle vücut içinde var olmasının zararı olabilen ürünleri su vasıtasıyla vücut dışarısına atılmasını sağlamaktadır.

Bunu daha iyi anlayabilmek amacıyla örneklendirmemiz gerekirse; bir bardak suyun içerisine 30 adet şeker atacağımızı varsayalım aynı miktarda şekeri bir kavanoz içerisine de atalım ve iki farklı kapta bulunan suların attığımız şekerlerle birbirlerinden ayrı bir şekilde karıştıılmasını sağlayalım. Karıştırma sonrasında haliyle bardağa göre daha fazla sıvının bulunduğu kasede karışımı kanıtlayan herhangi bir parça veya granüle rastlanmayacaktır.

Fakat kavanoza nazaran daha az suyun olduğu bardakta 30 tane şekerin karışıtırılması sonrasında kavonaza nazaran şeker yeterince erimeyecektir. Hatta tam olarak parçalanamayan şekerler neredeyse bardağın içerisinde yüzer halde olacaktır. Bardaktaki sıvının şekerleri çözmek için yeterli gelmemesi nedeniyle küçük parçacıkların veya küçük partiküllerin oluştuğunu gözlemleyebilirsiniz.

En basit haliyle böbreğin işleyiş mekanizmasını örneklendirme yöntemiyle anlatmış olduk. Hastanın az su içmesine bağlı olarak bardaktaki şeker örneğindeki partiküller meydana gelecek ve partiküllerin bir araya gelmesiyle ise böbrek kumlarının ve böbrek taşlarının oluşması durumu ortaya çıkmaktadır. Böbrek kumu oluşmasında dikkat edilecek en önemli husus filtre görevi gören böbreklerin düzgün çalışabilmesi için yeteri miktarda sıvı alınmasının gerekliliğidir.

Böbrek Kumuna Neden Olan Faktörler

Böbrek kumunun nasıl oluştuğunu anlattığımız yazımızın başında kumların genellikle bireyler tarafından yeterince sıvı tüketilmemesinden kaynaklandığından bahsettik. Sıvı tüketiminin haricinde böbrek kumu oluşumunu tetikleyen faktörler bulunmaktadır. Çocuklarda böbrek kumu oluşumu yaşandıysa mutlaka kumların oluşumuna neden olan metabolik bozukluğun saptanması durumun tekrar yaşanmaması için önemlidir.

Aşırı derecede tuz tüketimi, çok aşırı şekilde hayvansal gıdaların tüketilmesi de böbrek kumu yapan yiyecekler arasında yer almaktadır. Ayrıca böbrek kumunun nedenleri arasında saydığımız yiyeceklerin tüketilmesinin sınırlandırılmasının haricinde böbrek kumunu engellemek amacıyla meyve ve sebze ağırlıklı beslenme şekilleri de tavsiye edilmektedir.

Soya, fazla çikolata tüketimi, gazlı ve asitli içecekler, çilek, ıspanak, mantar, kuru bakliyat, sardalya, fındık, karabiber, kuru incir, kakao gibi yiyeceklerin normalden çok fazla tüketilmesi de böbrek kumu oluşumunu tetiklemektedir. Söylediğimiz gıda maddelerinin normal düzeylerde tüketilmesinin böbrek kumu oluşumuna herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Böbrek Kumuna Neden Olan Hastalıklar

Böbrek kumuna sıvı tüketiminin az olmasının yanında başka faktörler de neden olmaktadır. Böbrek kumuna neden olan hastalıklar arasında genetik faktörleri sayabiliriz. Örneğin aileden bir bireyin böbrek kumu veya böbrek taşı durumu yaşaması halinde kişide böbrek kumu durumunun yaşanma ihtimali diğer bireylere göre fazladır.

Yaşanması için herhangi bir yaş aralığı veya cinsiyet ayrımı olmayan böbrek kumu hastalığında özellikle çocuklarda böbrek kumunun tedavi edilebilmesi için böbrek kumuna neden olan metabolik faktörlerin ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bu da böbrek kumuna neden olan hastalıkların teşhis edilerek böbrek kumu tedavisinin başarılı olması ve tekrarlanmaması için bu hastalığın tedavi edilmesi gerektiği anlamına gelmektedir.