Dinamik Böbrek Sintigrafisi Çekim Aşamaları ve Sonuçları

Böbreklerin normal bir şekilde işlevini yerine getirip getirmediğini anlayabilmek için, damardan verilen ilaç sayesinde böbrekler detaylı olarak incelenmektedir.

Dinamik Böbrek Sintigrafi Endikasyonları

Renal sintigrafi adıyla da bilinen idrarın vücuttan atılmasını sağlayan organların incelenmesini sağlar. Cerrahi müdahale öncesinde böbrek rezeksiyonu olacak bir hastanın, sağlam böbreğinin kapasitesi anlaşılabilir. Organlarda oluşan şu hastalıklar nedeniyle istenmektedir:

• Kistler ve tümörler;
• Renal arter hastalığı;
• Hipertansiyon;
• Tıkanıklığı;
• Böbreklerin birinde ya da ikisinde yetmezliği;
• Organların fonksiyonların değerlendirilmesi.

Doğuştan ya da daha sonradan oluşan patolojik değişikliğin tanısını koyabilmek, idrar sistemi organlarının fonksiyon kaybını teşhis edecek yöntemler başındadır. Röntgen ya da tomografi gibi görüntülemeler, idrar sisteminde bulunan organlarda oluşacak problemin tanısını için yeterli değildir. Ayrıca fonksiyon kaybı yaşayan ve hasarlı bölümünün değerlendirilmesi dışında, sağlıklı olan kısımlarını da görüntüleyecektir. 

Faydaları

Erken dönemde tanıyı koyabilmek için ve organlarda oluşan değişiklikleri anlayabilmek için yapılmaktadır. Kanserin erken tanısı için gerekli olan ve tomografi ya da MR gibi görüntüleme yöntemlerinde bile görünmeyen tümörün tanısını koymakta etkilidir.

• Doğruluk oranı çok yüksektir;
• Metastazları erken dönemde tespit eder;
• Ağrısız bir yöntemdir;
• Ekipman hassasiyeti sayesinde güvenilirdir.

Renal hücreli karsinom bir kanser türüdür. Organlarda oluşan kötü huylu tümörler arasında belirtilen bu tümörlerin erken teşhisi için en etkili yöntemlerden bir tanesi olarak bilinmektedir.

Yan Etkileri

Sintigrafi yaygın olarak güvenilir bir tanı koyma yöntemi olarak bilinse de bazı insanlarda yan etkileri görülebilir. Damardan verilen ilaçların nadiren alerjik reaksiyonları yaşamasına neden olur. Oluşmaması için doktorun bilgilendirilmesi önemlidir. Nadiren görülen yan etkileri şunlardır:

• Gebelikte bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir;
• Emziren annelerin aldığı ilaçlar yüzünden bebeğini emzirmemelidir;
• Kemoterapi alan hastalarda ciddi yan etkiler görülür. 3 hafta zaman geçmesi beklenmelidir;
• Kısa süre önce ameliyat olan hastanın vücudunda fazla radyasyon olacağından iyileşmeden yapılmaz.

Sintigrafinin çok pahalı bir görüntüleme tekniği olduğundan sadece bazı hastanelerde çekimi yapılır. Bol su içerek alınan radyoaktif maddenin vücuttan daha çabuk atılması sağlanır. Ortalama olarak verilen madde 3 gün içerisinde vücuttan tamamen atılmaktadır.

Dinamik Böbrek Sintigrafisi Çekim Aşamaları

Özel bir cihazda bulunan gama isimli kamera sayesinde gerçekleştirilmektedir. Hastaya damar yolu hemşire tarafından açılarak, doktor tarafından radyoaktif ilaç verilmektedir. Organlarında daha net olarak görülmesini sağlamakta olan ilaç sayesinde tanı konulmaktadır. Çekim aşamaları şu şekilde gerçekleştirilir:

• Hastanın vücudunda metal nesne olmamalıdır;
• Bazı hastaların çekimden 3 saat öncesinde özel bir sıvı içmesi gerekebilir;
• Hastanın gama kamerasının çekim yapabilmesi için uygun pozisyonu alması;
• Hastaya doktor tarafından ilacın enjekte edilmesi;
• Çekim bitene kadar hasta hareket etmemeli ve konuşmamalıdır;
• Bazen hastanın pozisyon değiştirmesi istenebilir;
• Hastalara ek olarak diüretik ya da anti-hipertansif ilaçlar enjekte edilir.

Çekim öncesinde çay, kola, kahve ya da alkol alımının yasak olduğundan alınmamalıdır. Aç karnına olabileceğiniz gibi, çok hafif bir kahvaltı yapabilirsiniz.

Çocuklarda Dinamik Böbrek Sintigrafi 

Çocuklarda istenmesi durumunda çekim yöntemi aynı şekilde yapılmaktadır. Dinamik böbreklerin sintigrafisi uzun bir görüntüleme yöntemi olması nedeniyle saatlerce çocuklar hareketsiz duramazlar. Hareket etmemesi için anestezi verilerek yapılır. Anestezi altında yapılmaması halinde anne ya da babanın çocuğun hareketsiz kalması için oda içerisinde bulundurulmalıdır. Zararlı ışınlardan az etkilenmesi için özel bir önlük giydirilir.

Dinamik Böbrek Sintigrafinin İncelenmesi

1. Uzman hekim tarafından sonucun değerlendirmesi gerekmektedir. Böbreklerin boyutu, yeri ve şekli ilk olarak doktorun incelemesi sonrasında parankimi ve kan akışını da inceleyecektir.

2. Böbrek yapıları incelenirken özellikle pararenal boşlukların konsantrasyonu doktor tarafından belirlenmesi için integral olarak endeksin yakalanması sonucunda gerçekleştirilecektir. Böbreklerin düzgün çalışıp çalışmadığını belirleyecektir. Bunun sonucunda normal çalışan bir böbreğin sonucu şu şekilde olmalıdır:

Sonuçların daha az olması halinde fonksiyon kaybı yaşanmaktadır. Sonuçların daha yüksek olması da normal olarak kabul edilmemektedir.

3. Doğru sonucu verebilmesi için ilacın böbreklerde birikmesi en fazla 5 dakika olmalıdır. Bu sayede her iki böbrek ayrı ayrı değerlendirilir ve endeks belirlenir. Normal bir insanın %47 ile %53 arasında olmalıdır.

4. Son olarak her iki böbreğin segmental değerlendirilmesi yapılır.