Dizüri Nedir, Nedenleri Nelerdir, Nasıl Tedavi Edilmesi Gerekir?

Dizüri nedir, ağrılı şekilde idrara çıkma sorunudur. Genelde idrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklı olarak ortaya çıkar ve tedavisi için tetkikler gerekmektedir

Dizüri Nedir?

Dizüri ağrılı şekilde idrar yapma durumudur. İdrara çıkma sırasında yanma ve ağrı oluşması durumudur. Meydana gelen ağrı genelde idrarın mesaneden çıkıp genital bölge kanallarına kadar olan kısımda hissedilir. Her insanın başına gelebilecek olan bir rahatsızlıktır.

Özellikle kadınlarda oluşan idrar yolu enfeksiyonlarında sık şekilde rastlanılır. Erkeklerde ise idrar yolu enfeksiyonları daha az meydana geldiği için dizüri de daha az oluşur. Erkeklerde oluşan ağrılı ve yanmalı şekilde idrara çıkma olayı genelde prostat sorunlarından ve üretrit sorunlarında oluşur. dizüri oluşan hasta oldukça sık şekilde idrara çıksa bile mesaneyi tam anlamı ile boşaltamaz.  Bu duruma da anüri adı verilir.

Kadınlarda gelişen dizüri sebepleri arasında;

• Vagina kanserleri
• Gebelik
• Uterusta oluşan büyük miyomlar

Erkeklerde gelişen dizüri sebepleri arasında;

• Prostat tüberkülozu
• Prostat iltihabı
• Prostat hiperpla-zisi

Hem erkeklerde hem de kadınlarda gelişen dizüri sebepleri arasında;

• Mesane felçleri
• Üretrada kanser
• Uretrada darlık
• Üretra taşı
• Mesane taşı
• Sinir sistemi hastalıkları

Dizürinin Nedenleri Nelerdir?

• Ağrılı şekilde idrara çıkmaya birçok faktör sebep olabilmektedir. Bu faktörler arasında sık şekilde karşılaşılanlar;
• Mesane taşları; mesane taşlarının idrar yollarında oluşturduğu enfeksiyon kaynaklı olarak idrar yapma sırasında oluşan ağrılar. Bu enfeksiyon cinsel yolla kolay şekilde bulabilir.
• Sistit; mesanede oluşan enfeksiyondur. Özellikle idrara çıkma esnasında şiddetli ağrılara sebep olur. Bu enfeksiyon cinsel yolla kolay şekilde bulabilir.
• Böbrek taşları
• Mantar enfeksiyonu
• Prostat sorunları; büyüme gösteren prostat idrarın akışını engellemeye, tahrişlere ve ağrılara sebep olur. Özellikle ilerleyen yaşlarda meydana gelen prostat sorunundan kaynaklı olarak birçok erkekte dizüri hastalığı da yaşamaktadır.
• Tıbbi işlemler; idrar yolları için uygulanmış olan bazı işlemler sonucunda idrar yolları iltihaplanması oluşur ve ağrılı idrara çıkma kaçınılmaz bir hal alır.
• İdrar yolarında oluşan daralmalar; hastanın başından geçmiş olan belli başlı travmalar ve devamlı olarak enfeksiyon kapılması idrar yollarında daralmalara sebep olur ve ağrılı idrara çıkma kaçınılmaz bir hal alır.
• Coli bakterisi; bakteri kalın bağırsaktan idrar yollarına inebilen bir bakteridir. İdrar yollarından şiddetli ağrılara ve enfeksiyona sebep olur.

Dizüri Tedavisi

Fiziki Muayene

Hasta olan kişinin genel anlamdaki sağlık durumu ve vital şekilde ele alınan bulgular kesinlikle kayıt altında tutulur. Dizüri için tam anlamı ile detaylı muayene yapılmalıdır. Çünkü altında yatan sebep ciddi düzeyde olabilir. Fiziki anlamda yapılacak olan muayene batın muayenesi oldukça önemlidir. Bu muayene sonucunda mesane, böbrek ve üreter kanla ile alakalı olarak ciddi düzeyde bilgiler elde edilir. Yapılan muayene sonucunda hastada bel ağrısı, yüksek ateş, kusma, bulantı ve acı bulunuyorsa üriner sistemden şüphelenmek gerekir.

Fiziki muayene kapsamında yapılan pelvik muayene her hastada yapılması gerekli olmayabilir. Dizüri, sık şekilde idrara çıkma, vajinal şekilde oluşan akıntılar ve iritasyon belirtileri mevcut ise muayene gerekmez. Bu muayenenin yapılması için ortada hastalık şüphesinin olması gerekir. Alt batında ağrı, adneksiyal hassasiyeti ve serviks hassasiyeti bulunuyorsa pelvik muayene yapılabilir. Dizüri olan hastalarda dış muayenede ve pelvik muayenede şüpheli olan lezyonlar, travma ve üretal akıntılar konusunda doktorların dikkatli olmaları gerekir.

Bulgu ve Tetkikler

Özellikle kadınlarda sık şekilde meydana gelen dizüri sorununda genelde fiziki muayene sonrasında herhangi bir işleme gerek kalmadan hemen antibiyotik tedavisi yapılır diye genel bir kanı bulunmaktadır. Bu kanı oldukça yanlıştır. dizüri tedavisine başlayabilmek için yapılması gereken tetkikler bulunur. Bunlar;

İdrar tetkiki; dizüri sık şekilde idrar yolu enfeksiyonları sonucunda ortaya çıkar. Yapılacak olan idrar tetkiki çoğunlukla yaralı olacaktır. Yapılacak olan idrar tahlilinde idrarın mikroskop altında incelenmesi gerekmektedir. İdrar tetkiki sonucunda tedavi planlaması yapılır.

Striple idrar tetkiki; yapılacak olan tetkikte lökosit varlığına bakılır. Lökositin yüksekliği bakteri olduğunu göstermektedir. Ayrıca bakılacak olan nitrit varlığı da idrar yolu enfeksiyonunu gösterir.

İleri tetkikler; komplikasyon gelişmiş olan hastalarda ve tedaviye cevap vermeyen hastalarda kullanılan yöntemler arasında yer alır. Bu tetkikler arasında;

İleri kültür; komplike olmamış ve tekrarlama yapan dizüri sorunları olmayan kişilerde başka laboratuvar tetkikine ve idrar kültürüne gerek duyulmaz. Bu hastalarda  pyelonefrit görülmüşse idrar kültürü yapılır. İleri tetkikler sonucunda yapılan tedaviye cevap vermeyen hastalar mutlaka idrar kültürü tekrarlanmalıdır.

Görüntüleme tetkikleri; dizüri tekrarlama yapıyorsa ve ürinerde oluşan iltihap olarak devam ediyorsa özellikle böbrek ya da mesane taşı olması olasıdır. Bunun içinde ultrasonografi kullanımı yapılır. Ayrıca devam eden dizüri rahatsızlığı başka bir hastalığa da işaret ediyor olabilir. Özellikle tümörlerden kaynaklı olarak devam edip etmediğini saptamak için görüntüleme sistemleri kullanılmaktadır.

Görüntüleme sistemleri tanı koyma açısından önemlidir. Tıbbi anlamda sık şekilde tercih edilir.