Glomerülonefrit Nedir, Sebepleri Nelerdir, Tedavisi Nasıl Yapılır?

Glomerülonefrit böbreklerde meydana gelen bir hastalıktır. Böbreklerin aşırı düzeydeki sıvılardan ve atıklardan kurtulamama durumuna Glomerülonefrit denir.

Glomerülonefrit Nedir?

Glomerülonefrit böbrek hastalığıdır, böbreklerin aşırı sıvıdan ve atıklardan kurtulma ile alakalı olan görevine hasra verir. Ayriyeten bu hastlığa glomerulus ismi verilen iltihaplanma da denmektedir. Glomerülonefrit segmental olarak akut ve kronik şekilde ortaya çıkabilir. Farklı sebeplere bağlı olarak ortaya çıkarsa primer glomerülonefrit olarak adlandırılır. Şeker hastalıkları ve lupus hastalığı sonucunda ortaya çıkarsa bu duruma ikincil glomerülonefrit adı verilmektedir. Glomerüloskleroz fokal sebeplere bağlı olarak akut ve kronik olarak oluşmaktadır. Sebeplerine ve nedenlerine bağlı olarak tedavisi de farklı planlanabilir.

Kronik Glomerülonefrit Nedenleri

• Kronik şekilde oluşan glomerülonefrit birkaç sene içinde gelişme özelliğine sahiptir. Bu türün belirtileri hiç ortaya çıkmayabilir ya da az düzeyde kendini belli edebilir. Oluşan hastalık hastanın böbreklerinde geri dönüşü olmayan zararlara yol açar. Böbrek yetmezliğine kadar gitme olasılığı bulunur.
• Kronik şekilde oluşan bu hastalığın genetik sebepleri olabilir. Genetik olan nefrit genç yaştaki kişilerde işitme ve görme konusunda sorunlar oluşturabilir.
• Kronik şekilde ortaya çıkan glomerülonefrit sebepleri arasında immün hastalığı da bulunmaktadır.
• Kanser ile alakalı hastalıklar geçirmiş olan kişilerin geçmişi de önemlidir. Kanser geçmişi bu hastalığa sebep olabilir. Akut tipinin var olması sonraki zamanlarda kronik nefritin oluşmasına sebep olabilir.
• Bazı solvent ve bazı hidrokarbon karışımlı ürünlere maruz kalmanın sonucunda nefrit riski artmaktadır.
• Bazen de kronik şekilde gelişen nefritler herhangi bir şekilde açık sebep bulunmaz. Nefritin oluştuğu hastaların yaklaşık olarak % 25’inde böbrek ile alakalı hastalık öyküsü bulunmaz. Çoğunluğunun böbreklerinde sorun bulunur.

Kronik Glomerülonefrit Belirtileri

Kronik glomerülonefrit  genelde belirti göstermeden meydana gelebilir. Bazı hastalarda ise akut nefrit şeklinde belirtileri oldukça yavaş şekilde gösterir. Kronik glomerülonefrit belirtileri arasında;

• Yüksek kan basıncı
• Burunda aniden oluşan kanama
• Abdominal ağrılar
• İdrarda köpürcük olması
• İdrarda kabarcık olması
• Geceleri oldukça sık şekilde idrar çıkma
• Hastaların yüzünde şişme
• Hastaların ayaklarında şişme
• İdrarda kan gözlemlemek
• İdrarda protein çıkması

Akut Glomerülonefrit Nedenleri

• Hastaların yüzünde şişme
• Yüksek kan basıncı
• Akciğerlerde oluşan fazla sıvıdan kaynaklı olarak şiddetli öksürük
• İdrarda koyu renkli kan görüntüsü
• İdrar sıklığının da azalma

Glomerülonefrit Sebepleri Nelerdir?

Böbreklerin her birinde 1 milyon civarında glomerül bulunur.  Bu glomerüllerin her bir tanesi sıvı toplamaya yarayan minik bir borucuğa bağlı şekildedir. Bu borucuğa tübul ismi verilir. Glomerüllernefronları da oluşturmaktadır. Nefronlar böbreklerin işlev yapmalarına olanak sağlar. Bu sayede böbrekler geçen kanı filtre eder. Filtre edilmiş olan kan tekrardan kan dolaşımına döner. Tübuller vücudun ihtiyaç duyduğu maddeleri tutarak glomerül filtrenin işleme yönlendirmektedir. Çıkan artıklar idrar olarak böbreklerden çıkan 2 adet boru yardımı ile mesaneye gitmektedir. Glomerüllerin iltihaplanması böbreklere ciddi düzeyde zarar verir. Bundan kaynaklı olarak tehlikeli düzeylerde sıvı artması ve hastanın vücudunda birikmesi sebep olur. Bu durum böbrek yetmezliğine ve insanların kanında var olması gerekli proteinin idrar vasıtası ile atılmasına sebep olur.  Bu hastalık ile alakalı belirtiler ortaya çıktığı zaman genelde insanlar pratisyenlere ya aile hekimlerine başvuru yaparlar. Yapılan başvuru sonucunda ve yapılan muayene sonucunda muhakkak uzman bir nefrologa yönlendirme yapılır. Yapılan yönlendirme sonucunda yapılacak olan tetkikler ve testlere göre tanı koyulur ve tedavi planlaması yapılır.

Glomerülonefrit Sonucunda Neler Olur?

Akut böbrek yetmezliği sorunu; nefronun işlevinde oluşan kayıplar vücutta bulunan artıkların fazlasıyla birikmesine sebep olur. Oluşan bu durum acil şekilde diyalize girmeye sebep olur. Diyaliz işlemlerinde yapay şekilde hazırlanmış olan böbrek makinesi ile kanda bulunan atıklar ve fazla kalan sıvı temizlenir.

Kronik böbrek yetmezliği sorunu; bu hastalık son derece ciddi düzeyde komplikasyonların oluşmasına sebep olur. Böbrekler yavaş şekilde fonksiyonlarını kaybetmeye başlar. Kapasitesinin % 10’luk kısmına kadar böbrekler fonksiyonlarını görebilir. Bu hastalıkta genelde yaşama devam etmek için diyaliz ya da böbrek nakli gerekmektedir.

Nefrotiksendrom; bu hastalıkta oluşan işaret ve belirtiler böbreklerin filtreleme yeteneklerini etkilemektedir. Bunun yanı sıra başka hastalıklarda eşlik eder. Nefrotiksendrom protein seviyelerinin yüksek miktarını gösterir, bu durumda kanda düşük seviyelerde proteine, göz kapaklarının, ayakların ve karının şişmesine sebep olur.

Yüksek tansiyon; yüksek tansiyon hastalığı böbreklerin ciddi düzeylerde zarar görmesine sebep olur. Bunun sonucunda kan içinde birikmiş olan atıklar tansiyonun yükselmesine sebep olur.

Glomerülonefrit Tedavisi Testleri Nelerdir?

Glomerülonefrit tedavisinin yapılması için ilk olarak tanı koyulması gerekmektedir. Bu tanının koyulabilmesi için belli başlı testler yapılması gerekir. Testler doktorun isteklerine göre yapılır. Testlerin yapılabilmesi için doktorun hastadan istekleri de bulunmaktadır. Aç gelmesi, kullandığı ilaçlara ara vermesi bu istelerden sadece bazılarıdır. Glomerülonefrit tanısı koyulabilmesi için yapılacak olan testler içinde;

İdrar testi; bu test laboratuar ortamında verilen idrar örneğini alınarak yapılır. İdrar örneği içinde kırmızı kan hücreleri aranmaktadır. İdrar örneğinden alınan bilgiler normal olan seviyelerden daha yüksek ise glomerülonefrit riskinin üzerinde durulmalıdır. İdrar örneğinde var olan krımızı kan hücreleri farklı birçok hastalığa da işaret ediyor olabileceğinden dolayı bu testin yapılması esnasında idrarda var olan nefron hücreleri, inflamasyon göstergeleri ve enfeksiyon riskide incelenmelidir. İdrarda yer alan üre ile kreatin göstergelerine debakılmalıdır.

Kan testi;  böbrekler insan vücudunda bulunan kanın filtreleme işlemini yapar. Bundan kaynaklı da kan ile yakından işilkisi bulunur. Kanda bulunan belli başlı değerler  böbreklerdeki hastalıklara işaret ediyor olabilir. Bundan kaynaklı olarak glomerülonefritin teşhisinin yapılamsında yapılacak olan kan testlerinden yardım alınır. Kan içinde var olan üre azotu, kreatin ile alakalı olan incelemeler yapılmalıdır. Ortaya çıkan sonuçlara bağlı olarak da glomerülonefritin riski düşünülür.

Görüntüleme testi; hastaya yapılacak olan muayene sonucunda doktorların böbrekler ile alakalı olarak göreceği her türlü belir sonucunda hastalara birçok görüntüleme testi yapılabilir. Bilgisayarlı tomografi, ultrason ve röntgen bu testlerden bazılarıdır.

Böbrek biyopsisi; bu işlemde nefronlardan oldukça ince olan bir iğnenin yardımı ile örnek alımı yapılmalıdır. Alınacak olan örnek labratuvar ortamında birçok teste tabii tutulur. Hücrelerin içinde glomerülonefrite bağlı gelişen bazulmalar olup olmadığına bakılır. Böbreklerde yapılacak olan biyosi işlemi çoğunlukla glomerülonefrit riskine kesin şekilde tanı koymak amacı ile uygulanır. Uygulama öncesinde ve sonrasında yapılacak olan tüm işlemler hakkında doktor hastasına detaylı olan bilgiler verecektir. Hastaların ise akıllarına takılan tüm soruları doktorlarına detaylı şekilde sorması gerekmektedir.

Glomerülonefritten Korunmanın Yolları Nelerdir?

Glomerülonefritten kesin bir şekilde korunmanın ve oluşmamasının yolu bulunmaz. Kişilerin yaşam tarzlarında oluşturacağı değişikler sonucunda glomerülonefrit ciddi düzeyde koruma oluşturacaktır. Glomerülonefritten korunmanın yolları arasında;

• Boğaz hastalıkları ile alakalı olan sorunlardan korunmak gerekmektedir. Boğaz enfeksiyonu ile alakalı olarak oluşabilecek olan her türlü sorundan korunmak gerekir. Soğuktan korunmak için dikkatli olmak ve vücudu sıcak tutmak gerekir. Bunun gerekirse sıcak kompres yapılabilir.
• Sağlıklı ile alakalı kilonuzu korumaya çalışmalısınız. Aşırı kilo sağlık ile alakalı olarak olumsuz etki yapar. Kilo birçok hastalığa zemin hazırlayan bir faktördür.
• Hepatittten korunmak gerekir. Bunun için şüpheli olan ilişkilerden kaçınmak gerekir.
• HIV virüsünden korunmak gerekmektedir. Bunun için şüpheli olan ilişkilerden kaçınmak gerekir.
• Tuzlu şekilde beslenmekten korunmak gerekmektedir. Tuz sadece yemekler de kullanılan oran kadar olmalıdır.
• Kan şekeri ile alakalı olan miktarın kontrol altında tutulması gerekir.
• Şeker ve lupus hastası olan kişilerin hastalıkları süresince tedavilerini aksatmaması gerekir. Çünlü şeker hastalığı ve lupus glomerülonfrit hastalığına yakalanmaya sebep olabilir. Önemli olan ilaçların düzgün ve aksatılmadan kullanılmasıdır.

Böbreklerin asıl görevi kanı süzerek kan içinde maddelerin idrar yardımı ile dışarı atmaktır.  Nefron insan vücudunda 2 milyon adet bulunur.  Bu nefronlarda sorunlar oluşmaya başlayınca iltihaplar oluşur.  Bu iltihaplara glomerülonefrit adı verilmektedir. Bu hastalık zaman içinde oluşabildiği gibi ani şekilde de gerçekleşebilir. Ayriyeten bu hastalık farklı hastalıkların oluşmasından kaynaklı olarak da ortaya çıkmaktadır. Özellikle şeker hastalığı ve lupus hastalığından kaynaklı olarak ortaya çıkmaktadır.

Glomerülonefrit tedavisinin en doğru şekilde planlanması ve bu tedaviye hasta tarafından uyulması gerekir. Yapılacak olan tedavi süresinde mutlaka dikkatli olmak yaşam şeklini değiştirmek gerekir. Hastalık sonrasında gerekli olan kontrolleri aksatmadan periyodik kontrollere gitmek gerekir. Yapılacak olan periyodaik kontroller erken tanı koyma konusunda yardımcı olur. Bu sayede hastalığın tedavisi konusunda büyük başarılar elde etmek mümkünüdür. Hastanın uzman konusunda ve hastane konusunda araştırma yapması tedavinin başarısını etkileyen faktörler arasında yer alır.